Phát hiện sớm bệnh tim bẩm sinh chuyển gốc động mạch – Cứu sống trẻ ngay từ khi chào đời

Mới đây, Khoa Thăm dò chức năng – Bệnh viện Đa khoa Hà Đông cho biết: tiếp nhận em bé Nguyễn Ngọc N, sơ sinh 0 ngày tuổi với chẩn đoán: suy hô hấp nặng/ bệnh nhân sinh non tháng. Các bác sĩ đã  sử dụng máy đầu dò 5 Mhz dành cho trẻ em, kết quả thu được động mạch phổi xuất phát từ thất trái, động mạch chủ xuất phát từ thất phải, hai động mạch đi song song, động mạch chủ bên phải động mạch phổi bên trái.

Cùng với đó, là hình ảnh siêu âm tim trên mặt cắt trục dài cạnh ức: Động mạch phổi xuất phát từ thất trái. Động mạch phổi và động mạch chủ không bắt chéo nhau (đi song song) – hình 1 và trên mặt cắt trục ngắn cạnh ức: Động mạch chủ ở phía trước và bên trái động mạch phổi – hình 2

Hình 1

Hình 2

Bằng ffiniti 30 cùng đầu dò chuyên sâu 5 MHz, các bác sĩ ghi nhận hình ảnh: Động mạch phổi xuất phát từ thất trái. Động mạch chủ xuất phát từ thất phải, hai mạch đi song song. Kèm ống động mạch còn, PFO mở, hở van ba lá nhiều, tăng áp lực động mạch phổi nặng. Chẩn đoán cuối cùng: Situs solitus levocardia – Chuyển vị đại động mạch, kèm các bất thường đi kèm. Bé được chỉ định phẫu thuật cấp cứu và đã được mổ thành công, mở ra cơ hội sống khỏe mạnh cho em sau này.

Th.S Bác sĩ  Bùi Thị Dương Thảo – Trưởng khoa Thăm dò chức năng khuyến cáo các mẹ bầu cần lưu ý: Siêu âm tim thai trước sinh là chìa khóa phát hiện sớm và điều trị tối ưu dị tật tim bẩm sinh để chẩn đoán và đánh giá kịp thời bệnh từ đó đưa ra nhưng phương pháp can thiệp sớm thập chí ngay trong thời kỳ bào thai. Như vậy việc siêu âm tim thai là việc làm cần thiết cho các bà mẹ khi mang thai nên thực hiện vào các tuần thai 18- 20 của thai kỳ. hiện nay khoa Thăm dò chức năng thực hiện được tốt các kỹ thuật này.

Do tỷ lệ mắc bệnh tim bẩm sinh ở việt nam khá cao, ước tính có khoảng 5-7% trẻ sinh ra mắc mỗi năm, chính vì vậy muốn phát hiện bệnh lý tim bẩm sinh nói chung và chuyển gốc động mạch nói riêng các bà mẹ mang thai đều cần thực hiện siêu âm tim trong thời kỳ bào thai từ tuần thứ 20 của thai kỳ nhằm phát hiện được sớm những dị tật bất thường để có lời khuyên tốt nhất cho sản phụ.

Đặc biệt những trường hợp thuộc nhóm thứ nhất có yếu tố nguy cơ cao như tiền sử gia đình đã có người thân mắc bệnh tim bẩm sinh, người mẹ sử dụng các nhóm thuốc chống co giật, trầm cảm.. hay bị mắc bệnh nhiễm virus trong thời kỳ mang thai và sử dụng chất kích thích (rượu, bia),...

Nhóm nguy cơ thứ 2 là thai nhi được sinh ra từ quá trình thụ tinh nhân tạo, bất thường trong NST sau khi làm Nip, nghi ngờ hội chứng truyền máu song thai, chỉ số đo độ mờ da gáy tăng trong 12 tuần đầu thai kỳ - Đây là những nhóm có yếu tố nguy cơ rất cao cần có chỉ định làm siêu âm tim thai cho sản phụ nhằm phát hiện, đánh giá và điều trị kịp thời sẽ giảm thiểu các biến chứng cho mẹ và thai nhi.

Siêu âm tim sau sinh:  Những trường hợp trẻ bị suy hô hấp sớm sau sinh. Trẻ sinh non

 Tất cả những trường hợp thuộc nhóm yếu tố nguy cơ thứ nhất và hai cần siêu âm tim cho bé khi chào đời.

Siêu âm tim là một kỹ thuật an toàn, không xâm lấn và không gây đau đớn cho thai phụ cũng như các em bé, đây là phương tiện giúp bác sĩ sàng lọc, theo dõi, đánh giá tim mạch trong suốt thai kỳ và lên kế hoạch sinh an toàn cho thai phụ. Đồng thời siêu âm tim sau sinh góp phần đóng vai trò thiết yếu đánh giá mức độ bệnh nặng hay nhẹ, mức độ cần thiết của việc can thiệp sớm trong giai đoạn sơ sinh sẽ góp phần làm giảm biến chứng, phục hồi chức năng tim để trẻ có cơ hội được sống với một trái tim khỏe mạnh sau này.

Bác sĩ siêu âm cho trẻ sơ sinh 

Với sự trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ có tay nghề cao, Khoa Thăm dò chức năng – Bệnh viện Đa khoa Hà Đông đang góp phần quan trọng trong việc phát hiện sớm và cứu sống nhiều trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh phức tạp, mang lại trái tim khỏe mạnh và tương lai tươi sáng hơn cho các em nhỏ.

Bác sĩ Thảo cũng cho biết thêm: Hiện tại khoa Thăm dò chức năng Bệnh viện Đa khoa Hà đông có các máy siêu âm hệ thống hiện đại GE HealthCare Voluson S6, Affiniti 30 đầu dò tim chuyên sâu và chương trình siêu âm tim thai trên máy nên khả năng chẩn đoán phát hiện sớm những bệnh lý về tim bẩm sinh nói chung và bệnh đảo gốc động mạch nói riêng được thực hiện bởi các các bác sỹ có tay nghề chuyên sâu và chứng chỉ chuyên môn siêu âm tim trẻ em do viện  Nhi Trung ương cấp. Những trường hợp khó đặc biệt có sự hỗ trợ của cộng hưởng từ và các phương pháp chẩn đoán khác.

.