Sáng ngày 15/092023, đoàn công tác của Bệnh viện Đa khoa Thành phố Vinh do BSCKII. Phạm Văn Sơn - Phó Giám đốc Bệnh viện làm Trưởng đoàn cùng 11 đồng chí là lãnh đạo khoa, phòng của Bệnh viện đã đến tham quan và trao đổi kinh nghiệm tại Bệnh viện Đa khoa Hà Đông. Đón tiếp đoàn về phía Bệnh viện Đa khoa Hà Đông có: Thầy thuốc ưu tú, BSCKII Đào Thiện Tiến – Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Bệnh viện; TS.BS Nguyễn Văn Thắng; BSCKII Lê Hoàng Tú – Phó Giám đốc Bệnh viện cùng lãnh đạo và một số thành viên các Khoa/Phòng trong Bệnh viện. Phát biểu tại buổi đón tiếp, Thầy thuốc ưu tú, BSCKII Đào Thiện Tiến – Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Bệnh viện bày tỏ sự vui mừng khi được đón đoàn công tác của Bệnh viện Đa khoa Thành phố Vinh đến tham quan, trao đổi kinh nghiệm, đồng thời mong rằng chuyến công tác sẽ mang lại nhiều kinh nghiệm hữu ích, góp phần vào sự nghiệp xây dựng, phát triển hai đơn vị trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Cùng với đó, đồng chí Giám đốc đã cử ThS. Nguyễn Thị Phương – Trưởng phòng Điều dưỡng giới thiệu những nét tổng quan cũng như thế mạnh của Bệnh viện Đa khoa Hà Đông qua các hoạt động: Công tác khám, chữa bệnh; Điều dưỡng; Quản lý chất lượng; Nghiên cứu khoa học; Đào tạo chỉ đạo tuyến…và những thành tựu nổi bật mà Bệnh viện đã đạt được trong năm qua. Thay mặt đoàn công tác Bệnh viện Đa khoa Thành phố Vinh, BSCKII. BSCKII. Phạm Văn Sơn – Phó Giám đốc Bệnh viện cảm ơn sự đón tiếp nồng hậu, chu đáo của Bệnh viện Đa khoa Hà Đông. Đồng thời đánh giá rất cao những thành tựu mà Bệnh viện đã đạt được trong thời gian qua. Bên cạnh đó phía Bệnh viện cũng cử BS. Phạm Nhất Sinh – Phòng Quản lý chất lượng – Đào tạo Chỉ đạo tuyến giới thiệu những nét tổng quan và thế mạnh của Bệnh viện Đa khoa Thành phố Vinh qua các hoạt động: Quy mô cơ sở hạ tầng; Trình độ chuyên môn nguồn nhân lực; Xét nghiệm; Chẩn đoán hình ảnh; Khám bệnh theo yêu cầu… Trong không khí cởi mở, thân tình, hai Bệnh viện cùng nhau chia sẻ những kinh nghiệm quý báu từ thực tiễn tổ chức triển khai thực hiện của cả hai đơn vị. Sau khi làm việc tại hội trường, đoàn công tác đã tham quan cơ sở vật chất và trao đổi chuyên môn tại một số Khoa/Phòng: Khoa Khám bệnh; Khoa Ngoại cấp cứu; Khoa Hồi sức tích cực; khoa Nội thận Tiết niệu; Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn; Phòng Tổ chức cán bộ, Phòng Quản lý chất lượng, Phòng Điều dưỡng. Chuyến tham quan và trao đổi kinh nghiệm, đoàn công tác Bệnh viện Đa khoa Thành phố Vinh rất ấn tượng trước sự phát triển vượt bậc về quy mô, trình độ chuyên môn, cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại, cùng các giải pháp về các hoạt động của Bệnh viện Đa khoa Hà Đông trong công tác Y tế. Với sự thành công của buổi tham quan và trao đổi kinh nghiệm, trong thời gian tới hai Bệnh viện sẽ có thêm nhiều mô hình hợp tác chuyên sâu, hiệu quả, thiết thực và bền vững, nhằm phát huy thế mạnh của cả hai đơn vị, từ đó nâng cao hơn nữa chất lượng chăm sóc sức khỏe Nhân dân.  

 Theo BSCK I Nguyễn Anh Dũng – Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Đa khoa Hà Đông cho biết: những người bị sỏi thận, sỏi tiết niệu mặc dù đã tán sỏi vẫn có nguy cơ tái phát cao”. Nếu bạn đã từng bị sỏi thận, bạn có thể sẽ làm bất cứ điều gì để tránh bị sỏi thận. Loại bỏ một hòn đá có thể cực kỳ đau đớn, một số người so sánh nó với cơn đau khi sinh nở. Sỏi thận là những viên sỏi được hình thành do sự kết tinh, lắng đọng của các tinh thể vô cơ trong nước tiểu, phổ biến nhất là canxi oxalat.. Thông thường, chúng di chuyển dọc theo đường đi của hệ tiết niệu từ thận đến bàng quang. Hậu quả gây bít tắc đường tiểu dẫn đến suy giảm chức năng thận, suy thận, nhiễm trùng tiết niệu, nhiễm trùng huyết, ... Tin xấu là khi bạn đã có tiền sử bị sỏi thận thì nguy cơ 50% mắc tái lại trong vòng 15 năm tới. Sự hình thành sỏi tái phát có thể do nhiều nguyên nhân, từ các yếu tố không thể kiểm soát như tiền sử gia đình và bệnh thận tiềm ẩn đến béo phì, mất nước và lựa chọn chế độ ăn uống. Tin tốt là nhiều yếu tố nguy cơ tái phát sỏi thận nằm trong tầm kiểm soát của bạn và những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống của bạn có thể tạo ra sự khác biệt lớn.  Dưới đây là bảy lời khuyên liên quan đến thực phẩm và đồ uống có thể làm giảm khả năng phát triển sỏi thận khác. 1. Uống nước và uống nhiều hơn Nếu bạn đã từng bị sỏi thận, cách tốt nhất để ngăn ngừa thêm sỏi là uống nhiều nước hơn. Nước giúp làm loãng nước tiểu, vì vậy các tinh thể không thể kết tụ lại với nhau và trở thành sỏi. Những người bị sỏi thận nên uống ít nhất 2 -3 lít (8-12 cốc) mỗi ngày. Khi trời nóng hoặc làm việc trong môi trường nóng, bạn càng nên uống nhiều nước hơn vì đổ mồ hôi càng nhiều thì nước tiểu càng ít. Hãy bổ sung thêm một chút nước ép hoa quả chứa citrate như cam, quýt, chanh vàng và bưởi, chất này liên kết với canxi và giúp ngăn chặn sự hình thành sỏi. 2. Hạn chế Natri Chế độ ăn nhiều natri làm tăng lượng canxi trong nước tiểu của bạn. Điều này có thể gây ra sỏi thận ở những người vốn đã nhạy cảm với chúng.  Theo khuyến nghị của WHO thì cần hạn chế muối < 5g/ngày Giảm natri, hoặc muối, cũng có lợi cho thận bằng cách giúp giảm huyết áp. Huyết áp cao mãn tính có thể gây thu hẹp và làm suy yếu các mạch máu trong thận, làm giảm lưu lượng máu. Theo thời gian, điều đó có thể khiến thận ngừng hoạt động bình thường, dẫn đến bệnh thận hoặc suy thận . 3. Ăn thực phẩm giàu canxi Có một sai lầm sỏi thận thì hạn chế Ca, tuy nhiên nếu kiêng hoàn toàn canxi thì không những không thể hạn chế quá trình phát triển của bệnh mà còn gây mất cân bằng trong cơ thể, gây nguy cơ loãng xương, đồng thời khiến cơ thể hấp thụ nhiều oxalat hơn, tăng khả năng tạo sỏi. Chính vì vậy, vẫn cần đưa các thực phẩm bổ sung lượng canxi cần thiết. Canxi từ thực phẩm cần ăn kết hợp với oxalate trong ruột của bạn, đẩy oxalat vào phân thay vì nước tiểu, góp phần giảm nguy cơ phát triển sỏi canxi oxalat. Để có kết quả tốt nhất, hãy tiêu thụ 1.000-1.200 mg canxi mỗi ngày từ các sản phẩm từ sữa, các sản phẩm từ đậu nành, đậu, hạt, đậu phụ tăng cường và một số loại rau xanh như cải xoăn và bông cải xanh. 4. Hạn chế thịt Ăn quá nhiều đạm động vật sẽ làm tăng calcium, oxalic acid, acid uric gây nên acid hóa nước tiểu và dẫn đến tăng nguy cơ phát triển sỏi thận. Điều này không chỉ có nghĩa là thịt đỏ. Nó cũng bao gồm thịt gà, thịt lợn, cá và trứng. Bạn không cần phải trở thành người thuần chay hay ăn chay – chỉ cần giới hạn lượng thịt ăn vào từ 1-1,2g/kg/ngày (tương đương ~ 200g thịt). 5. Thận trọng khi bổ sung vitamin C Vitamin C có lợi cho sức khỏe của bạn. Tuy nhiên, theo cho thấy bổ sung vitamin C từ 1.000 mg/ngày trở lên có nguy cơ mắc sỏi thận cao hơn (gấp hơn 10 lần so với khuyến nghị hàng ngày (75 mg cho nữ; 90 mg cho nam). 6. Ăn trái cây và rau củ quả Một chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả có thể giúp giảm lượng đường trong máu và huyết áp, giảm nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ, đồng thời ngăn ngừa một số loại ung thư. Nó cũng có thể giúp ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận bằng cách tăng citrate trong nước tiểu, một loại axit xuất hiện tự nhiên trong cơ thể giúp ngăn chặn hình thành sỏi. 7. Hạn chế TP có hàm lượng oxalate cao Nồng độ oxalate cao trong nước tiểu có thể góp phần hình thành sỏi thận. Tuy nhiên, oxalate được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm tốt cho sức khỏe, chẳng hạn như rau bina, củ cải đường, các loại hạt, mầm lúa mì, đại hoàng và đậu nành.  Thay vì loại bỏ thực phẩm có hàm lượng oxalate cao, hãy ăn một chế độ ăn đa dạng và uống thêm nước, hoặc ăn một khẩu phần sữa khi bạn tiêu thụ thực phẩm có hàm lượng oxalate cao.

Chiều 12/9, Bệnh viện Đa khoa Hà Đông tổ chức Hội thảo Quản lý chất lượng - An toàn người bệnh. Tham dự Hội thảo gồm các đại biểu đến từ Bộ Y tế, Sở Y tế Hà Nội và một số bệnh viện công lập, bệnh viên dân lập trên địa bàn TPHN như: Bệnh viện Đa khoa Xanh pôn, Thanh Nhàn, Đức Giang, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, Bệnh viện Quốc tế Thiên Đức, Bệnh viện Y học cổ truyền Hà Đông….. Phát biểu khai mạc Hội thảo TS. Nguyễn Đình Hưng- Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội nhấn mạnh Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chọn ngày 17/9 hằng năm là Ngày An toàn người bệnh thế giới nhằm hướng đến nâng cao nhận thức về an toàn người bệnh. Đặc biệt năm 2023 với chủ để “ Lắng nghe tiếng nói, tâm tư người bệnh”. Để thực hiện tốt chủ để này đòi hỏi sự nỗ lực, quyết tâm cải tiến chất lượng từ cơ sở hạ tầng, trang thiết bị an toàn, trình độ chuyên môn…Các bệnh viện thực hiện họp Hội đồng người bệnh cấp khoa, cấp bệnh viện để lắng nghe những chia sẻ, đóng góp của người bệnh Đặc biệt là phải xây dựng văn hóa an toàn người bệnh. Đồng thời TS. Hưng cũng ghi nhận và đánh giá cao công tác Quản lý chất lượng – An toàn người bệnh của Bệnh viện Đa khoa Hà Đông trong nhiều năm qua. Tại Hội thảo có 05 báo cáo thiết thực hữu ích được chia sẻ như: Triển khai hiệu quả công tác An toàn người bệnh – góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh ở Việt Nam do ThS. Võ Hồng Thanh, Chuyên viên Phòng QLCL-Cục QL KCB Bộ Y tế. Sự cố Y khoa và các giải pháp phòng ngừa do ThS. BS. Nguyễn Thị Hồng Thu, Trưởng Phòng QLCL BV Tim Hà Nội Hiệu quả thực hành giám sát kiểm soát nhiễm khuẩn do TS. Lê Kiến Ngãi Trưởng khoa Dự phòng và Kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Nhi Trung Ương. Quản lý chất lượng thách thức và trách nhiệm do ThS. Hoàng Thị Hoa - Trưởng Phòng Quản lý chất lượng Bệnh viện Đa khoa Hà Đông Vai trò của Điều dưỡng trong hoạt động nâng cao chất lượng Bệnh viện do Th.S Nguyễn Thị Phương - Trưởng Phòng Điều dưỡng Bệnh viện Đa khoa Hà Đông. Hội thảo là dịp để các đơn vị trong ngành y tế tuyến Trung Ương và tuyến Thành Phố có cơ hội kết nối, giao lưu, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, cùng học hỏi và đẩy mạnh triển khai hiệu quả hoạt động An toàn người bệnh tại cơ sở y tế nhằm nâng cao chất lượng phục vụ và mang lại sự hài lòng cho người bệnh.

Tại khoa Mắt Bệnh viện Đa khoa Hà Đông, mỗi ngày tiếp nhận khoảng 20  bệnh nhân đến khám và điều trị đau mắt đỏ.Từ đầu tháng 8 đến nay, số bệnh nhân đến viện khám và điều trị đã lên đến hơn 300 trường hợp. Đối tượng đau mắt đỏ bao gồm người lớn và trẻ nhỏ. Nguyên nhân của bệnh chủ yếu là do nhiễm Adeno virus. Nếu không có cách phòng tránh đúng đắn và điều trị kịp thời thì bệnh đau mắt đỏ rất dễ lây lan trở thành những ổ dịch và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. BSCK I Lê Thị Ngọc Chính – Phó Trưởng khoa Mắt Bệnh viện Đa khoa Hà Đông chia sẻ: Dịch đau mắt đỏ năm nay có rất nhiều người bệnh chủ quan, khi bị bệnh không đi khám ngay mà tự ý mua thuốc điều trị tại nhà không theo bất cứ một đơn thuốc hay phác đồ điều trị chỉ định nào của bác sĩ. Đến khi bệnh kéo dài nhiều ngày không khỏi hoặc diễn biến nặng mới thăm khám tại các bệnh viện chuyên khoa. Bệnh đau mắt đỏ thường khởi phát từ 3 đến 7 ngày, sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh. Các triệu chứng bao gồm xung huyết kết mạc (các mạnh máu cương tụ đỏ mắt), kích thích chảy nước mắt, mắt có nhiều ghèn rỉ như: rỉ trắng do tiết tố dính nếu bệnh do virus, rỉ xanh hoặc vàng do bội nhiễm vi khuẩn. Ỏ trẻ nhỏ có thể đi kèm triệu chứng viêm mũi, họng, viêm đường hô hấp trên, sốt… Bác sĩ Chính cho biết thêm, bệnh đau mắt đỏ nếu vệ sinh đúng cách và điều trị đúng phác đồ, kịp thời, người bệnh có thể khỏi trong khoảng từ 01 đến 02 tuần.Tuy nhiên nhiều người bệnh tự ý mua thuốc điều trị không theo tư vấn, đơn kê của bác sĩ dẫn đến bệnh kéo dài lâu khỏi, tiến triển nặng gây biến chứng viêm giác mạc. Mắt người bệnh có thể bị phù đỏ, có giả mạc, xuất huyết dưới kết mạc, đôi khi hình thành ổ viêm loét giác mạc… ảnh hưởng đến thị lực, sinh hoạt hằng ngày. Loét giác mạc có thể để lại tổn thương sẹo trên giác mạc gây giảm thị lực vĩnh viễn. Bệnh thường khởi phát độ tngột, rất dễ mắc, dễ lây lan trong cộng đồng trở thành ổ dịch. Cho đến nay chưa có vắc xin phòng bệnh, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.Đặc biệt những người bị đau mắt đỏ rồivẫn có thể bị nhiễm lại do nhiễm nhiều chủng type khác nhau. Bác sĩ Chính khuyến cáo:để tránh bệnh đau mắt đỏ lây lan trở thành ổ dịch, mỗi ngườicần phải biết cách làm vệ sinh mắt cho đúng, vệ sinh mũi, miệng thường xuyên bằng dung dịch nước muối sinh lý. Rửa taythường xuyên bằng xà phòng và dung dịch sát khuẩn tay trước và sau khi làm vệ sinh tại mắt. Nếu mắt chảy nhiều nước mắt hoặc có nhiều ghèn rỉ mắt thì sử dụng bông gạc y tế dùng một lần, không nên sử dụng khăn mặt hoặc khăn giấy để vệ sinh sau đó bỏ vào thùng rác có nắp đậy để tránh tạo thành nguồn lây cho gia đình và người xung quanh. Sát khuẩn tay trước và sau khi vệ sinh mắt. Sử dụng riêng các vật dụngcá nhân.Vệ sinh bàn ghế, không gian sinh hoạt, vui chơi của trẻ bằngcác dung dịch sát khuẩn bề mặt. Tuyệt đối không điều trị đau mắt đỏ theo những hương thức truyền miệng dân gian. Khi bị đau mắt đỏ nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế thăm khám và điều trị kịp thời theo chỉ định của bác sĩ. Không tự ý điều trị khi chưa được thăm khám, tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa.

Khoa Y học cổ truyền thuộc Bệnh viện đa khoa Hà Đông hiện nay có đội ngũ y bác sĩ với trình độ chuyên môn cao. Khoa đã và đang phát huy tốt những giá trị truyền thống của Y học cổ truyền kết hợp với những tiến bộ của nền Y học hiện đại nhằm ngày càng nâng cao chất lượng khám và điều trị. Là khoa đặc thù trong Bệnh viện Đa khoa tuyến TPHN, thời gian qua, cùng với việc đổi mới phong cách, thái độ phục vụ, khoa Y học cổ truyền đã được đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại, chú trọng công tác đào tạo chuyên môn, nhờ đó nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nhân dân trên địa bàn. Về  nhân lực, hiện tại khoa có 9 bác sĩ (trong đó có 1 Tiến sĩ, 3 Thạc sĩ, 3 bác sĩ chuyên khoa cấp 1), 7 điều dưỡng, 3 dược sĩ (trong đó có 2 dược sĩ chuyên khoa 1) cùng 4 cán bộ phụ trách chuyên môn khác, đều các cán bộ trẻ, năng động, có năng lực chuyên môn tốt đáp ứng được mọi yêu cầu trong công tác khám chữa bệnh. Cùng với đó, được sự quan tâm, chỉ đạo của  Đảng ủy, Ban giám đốc,  khoa đã được cải tạo, sửa chữa về cơ sở vật chất với hệ thống buồng phòng khang trang,  sạch sẽ, thoáng mát. Các trang thiết bị vật tư cơ bản được cung ứng đầy đủ. Bên cạnh đó, còn có các trang thiết bị hiện đại như: hệ thông máy sấy thuốc, hệ thống máy sắc thuốc và đóng túi tự động, các loại máy điện châm thế hệ mới nhất,... Thạc sĩ - Bác sĩ Trần Nhật Trường, Trưởng khoa Y học cổ truyền Bệnh viện Đa khoa Hà Đông cho biết: “Trong các buổi họp hội đồng người bệnh toàn Bệnh viện, Khoa Y học cổ truyền luôn được bệnh nhân và người nhà bệnh nhân đánh giá cao chất lượng khám chữa bệnh cùng với  tinh thần, thái độ phục vụ người bệnh. Khoa thường xuyên nhận được thư khen, thư cảm ơn của bệnh nhân”. Chính vì thế, chất lượng khám chữa bệnh ngày càng được nâng cao, thu hút đông đảo lượng bệnh nhân đến khám chữa bệnh. Theo ghi nhận thực tế tại phòng 212, người nhà bệnh nhân Nguyễn Duy Công chia sẻ:” Chồng tôi bị tai nạn giao thông chấn thương sọ não cách 4 tháng, hôn mê, đặt nội khí quản. Từ khi điều trị tại khoa Y học cổ truyền, hàng ngày châm cứu, bấm huyệt, dùng thuốc Đông y, chồng tôi hiện tại đã tỉnh táo hơn nhiều, nhận ra và biết cách giao tiếp với người nhà, nửa người bị liệt cứng cũng mềm mại hơn, tập vận động tốt hơn nhiều. Được sự quan tâm chăm sóc và động viên của các y bác sĩ tại khoa, gia đình tôi rất vui mừng và tin tưởng vào các phương pháp điều trị tại khoa Y học cổ truyền”.     Khoa Y học cổ truyền có được nhiều lợi thế là khoa nằm trong tiêu chí của Bệnh viện Đa khoa hạng I, từ đó kết hợp tốt Y học cổ truyền với các phương pháp Y học hiện đại vào khám và điều trị. Ngoài các phương pháp điều trị phổ biến của Y học cổ truyền như châm cứu, cấy chỉ, xoa bóp bấm huyệt, thủy châm, giác hơi, tác động cột sống,… bệnh nhân còn được hội chẩn tích cực với các chuyên khoa khác để phối hợp điều trị các bệnh lý nền, bệnh lý kèm theo. Đặc biệt, khoa Y học cổ truyền có sự phối kết hợp điều trị tích cực với khoa Phục hổi chức năng trong điều trị toàn diện các bệnh lý cơ xương khớp, thần kinh giúp tối ưu hóa quá trình điều trị cho bệnh nhân. Với cơ sở hạ tầng, trang thiết bị và nguồn nhân lực được quan tâm đầu tư, Khoa Y học cổ truyền ngày càng tạo được niềm tin của người bệnh, hằng năm thu hút gần 7000 lượt khám bệnh, 2000 lượt bệnh nhân điều trị nội trú, ngoại trú. Đồng thời khoa cũng luôn là một trong những khoa có nhiều thành tích dẫn đầu trong nhiều phong trào thi đua do bệnh viện phát động.

Nhằm nâng cao chất lượng phục vụ và hướng đến sự hài lòng của người bệnh, đồng thời  tạo môi trường sinh hoạt khoa học tạo tiền đề cho các đề tài nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực Điều dưỡng nói chung và trong Bệnh viện Đa khoa Hà Đông nói riêng Chiều ngày 24/8, tại Hội trường lớn Phòng Điều dưỡng – Bệnh viện Đa khoa  Hà Đông đã diễn ta buổi Sinh hoạt khoa học Điều dưỡng Quý III năm 2023. Buổi sinh hoạt diễn ra với 05 bài báo cáo liên quan đến hoạt động chăm sóc người bệnh đến từ các khoa cụ thể: Vai trò của Điều dưỡng trong xử trí người bệnh suy hô hấp- suy tuần hoàn – ThS. Vương Thị Thúy – Điều dưỡng trưởng khoa Cấp cứu nội. Chăm sóc người bệnh lọc máu liên tục – CN. Nguyễn Thị Hương – Điều dưỡng trưởng  khoa Hồi sức tích cực Vai trò của Điều dưỡng trong nắn chỉnh xương và bó bột – CN. Phạm Văn Tuân – Điều dưỡng trưởng Đơn nguyên Cấp cứu ngoại Chăm sóc người bệnh lọc máu – CN. Lưu Tiến Khiên – Điều dưỡng trưởng khoa Nội thận Chuẩn bị bệnh nhân trước nội soi đường tiêu hóa – CN. Nguyễn Thị Mới - Điều dưỡng trưởng khoa Nội tiêu hóa Kết thúc buổi sinh hoạt diễn ra thành công tốt đẹp với những chia sẻ thực tế của các báo cáo viên đem lại nhiều kiến thức bổ ích và kinh nghiệm của người làm công tác điều dưỡng trong hoạt động chăm sóc sức khỏe cho người bệnh điều trị nội trú.

Đột quỵ là một căn bệnh cấp tính. Đột quỵ xảy ra khi xuất hiện hiện tượng vỡ mạch máu não hoặc tắc mạch khiến dòng máu lên nuôi não bị ngưng trệ, không tuần hoàn. Nếu không được điều trị kịp thời, các tế bào trong não sẽ nhanh chóng bị ngừng hoạt động. Điều này có thể khiến cho người bệnh đối mặt với di chứng tàn tật, thậm chí là tử vong. Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân. (Ảnh tư liệu) Ngày đột quỵ thế giới được tổ chức Đột quỵ thế giới (WSO) lấy là ngày 29/10 hàng năm và bắt đầu tổ chức thường niên vào năm 2006. Chủ đề của ngày Đột quỵ thế giới 2022 là “Năng lực cứu sống” (The power of saving). Ngày Đột quỵ thế giới là một cơ hội để nâng cao nhận thức về tính chất nghiêm trọng và tỷ lệ cao của đột quỵ và nói về những cách mà chúng ta có thể giảm gánh nặng đột quỵ thông qua nhận thức cộng đồng tốt hơn về các yếu tố nguy cơ và dấu hiệu của đột quỵ. Đây cũng là cơ hội để vận động hành động của các nhà hoạch định ở cấp độ toàn cầu, khu vực và quốc gia, những điều cần thiết để cải thiện công tác phòng ngừa đột quỵ, tiếp cận điều trị cấp tính và hỗ trợ cho những người sống sót và người chăm sóc. Theo thống kế của WHO có hơn 12,2 triệu ca đột quỵ mới mỗi năm. Trên thế giới, cứ bốn người trên 25 tuổi thì có một người sẽ trải qua một cơn đột quỵ trong cuộc đời của họ. Mỗi năm, hơn 62% tổng số ca đột quỵ xảy ra ở những người dưới 70 tuổi và 47% cơn đột quỵ xảy ra ở nam giới. Đối với năm 2021 và 2022, chiến dịch sẽ tập trung vào việc nâng cao nhận thức về các dấu hiệu của đột quỵ và nhu cầu tiếp cận kịp thời với điều trị đột quỵ chất lượng. BSCKII Nguyễn Thành Trung – Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện đa khoa Hà Đông chia sẻ về vấn đề này. PV: Bệnh viện đa khoa Hà Đông đã ứng dụng những kỹ thuật gì để cấp cứu các bệnh nhân đột quỵ? BSCKII Nguyễn Thành Trung: Trong những năm qua, Bệnh viện đa khoa Hà Đông đã điều trị thành công nhiều bệnh nhân đột quỵ. Cụ thể tính từ đầu năm 2022 đến nay khoa Cấp cứu Bệnh viện đa khoa Hà Đông đã điều trị thành công cho 230 ca đột quỵ. Bệnh viện đã ứng dụng nhiều kỹ thuật cao trong cấp cứu đột quỵ như tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch, khai thông mạch não bằng điều trị thuốc tiêu sợi huyết trong nhồi máu não cấp…cùng đội ngũ y bác sỹ có trình độ chuyên môn, có kỹ năng cấp cứu người bệnh đột quỵ, thường xuyên được đào tạo, nâng cao tay nghề qua các hội thảo, tập huấn và thực hành tại các bệnh viện tuyến trung ương để nâng cao chất lượng điều trị, làm giảm tỷ lệ tử vong cũng như tàn phế cho người bệnh. PV: Xin bác sĩ cho biết những dấu hiệu nhận biết tình trạng đột quỵ sớm? BSCKII Nguyễn Thành Trung: Một số dấu hiệu nhận biết tình trạng đột quỵ sớm theo khuyến cáo của WHO: (F.A.S.T) Một là, khuôn mặt bị mất cân đối, yếu liệt mặt, một bên mặt bị chảy xệ, cười méo mó. Có thể bảo bệnh nhân cười và quan sát. Hai là, đột ngột cử động khó khăn hoặc không thể cử động tay chân, yếu liệt một bên cơ thể. Hãy bảo bệnh nhân giơ tay lên và so sánh, nếu hai tay không thể nâng qua đầu cùng lúc thì có khả năng người đó bị đột quỵ. Ba là, đột ngột nhức đầu dữ dội hay chóng mặt, bệnh nhân không yếu liệt chi nhưng không thể ngồi hay đi đứng được như người bình thường. Bốn là, đột ngột mất thị lực: Mờ mắt, nhìn không rõ Năm là, giọng nói bị thay đổi, nói ngọng, dính chữ. Có thể yêu cầu người đó nói những câu đơn giản, nếu không thể nhắc lại được thì người đó có dấu hiệu bị đột quỵ. PV: Những đối tượng nào có thể có nguy cơ bị đột quỵ, thưa bác sĩ? BSCKII Nguyễn Thành Trung: Bất kỳ ai cũng có thể có nguy cơ bị đột quỵ. Đặc biệt, những người có các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ bao gồm những người mắc bệnh tăng huyết áp; mắc bệnh đái tháo đường; rối loạn lipid máu; các bệnh lý tim mạch như bệnh van tim, rung nhĩ…; hẹp động mạch cảnh; bệnh hồng cầu hình liềm; rối loạn tăng đông; liên quan đến chế độ ăn, uống không hợp lý như ăn mặn, uống rượu; ít vận động; béo phì; dùng thuốc ngừa thai; hút thuốc lá hoặc lạm dụng thuốc: cocain, thuốc phiện, amphetamine; từng bị chấn thương đầu, cổ; có tiền sử gia đình bị đột quỵ... Ngoài ra, còn có một số yếu tố nguy cơ hiếm gặp hoặc còn bàn cãi khác như tăng homocystein máu, mắc bệnh MELAS, CADASIL, rối loạn dễ chảy máu, phình mạch não… Đặc biệt, với những người đã từng bị đột quỵ, nguy cơ đột quỵ tái phát cao hơn người khỏe mạnh. PV: Xin bác sĩ cho biết, thời gian vàng cấp cứu kịp thời cho bệnh nhân đột quỵ? BSCKII Nguyễn Thành Trung: Thời gian vàng “cấp cứu” cho người bệnh thuộc trường hợp thiếu máu não, từ khi khởi phát cơn đột quỵ đến 4,5 giờ hoặc 6 giờ đầu là áp dụng phương pháp sử dụng thuốc tan máu đông bằng cách tiêm qua đường tĩnh mạch rTPA. Trong vòng 6 giờ là áp dụng cho phương pháp can thiệp nội mạch lấy huyết khối. Qua cột mốc 6 giờ người bệnh có thể rơi vào hôn mê sâu, bị tàn tật vĩnh viễn hoặc tử vong do mạch máu không được khai thông kịp thời. Còn đối với trường hợp xuất huyết não thời gian vàng “cấp cứu” theo nguyên tắc chung cấp cứu càng sớm càng tốt trong 3 giờ đầu tiên. Phương pháp điều trị và hiệu quả tùy thuộc vào nguyên nhân, vị trí và mức độ xuất huyết. PV: Để chủ động phòng chống đột quỵ, bác sĩ có khuyến cáo gì tới người dân? BSCKII Nguyễn Thành Trung: Người dân có thể chủ động phòng ngừa đột quỵ bằng cách thường xuyên tầm soát sức khỏe để phát hiện các yếu tố bất thường. Việc tầm soát đột quỵ sẽ tìm các nguyên nhân tạo ra cục máu đông làm tắc mạch não hoặc nguyên nhân làm vỡ mạch não để theo dõi và điều trị kịp thời. Tầm soát đột quỵ nhằm kiểm soát và điều trị những bệnh mạn tính vốn là nguy cơ chính gây đột quỵ như điều trị tăng huyết áp; phát hiện sớm và điều trị bệnh tim; điều trị bệnh đái tháo đường; điều trị rối loạn chuyển hóa mỡ; điều trị hẹp động mạch chủ có triệu chứng; điều trị chống kết tập tiểu cầu hoặc kháng đông tùy trường hợp... Đồng thời, để chủ động phòng chống đột quỵ, mọi người cần thay đổi lối sống như cai thuốc lá, cai rượu, giảm stress, có chế độ ăn lành mạnh, giảm mặn, giảm đường, giảm béo, duy trì trọng lượng cơ thể phù hợp, tập thể dục thường xuyên… Đặc biệt, người bệnh cần tuân thủ điều trị của bác sĩ với các bệnh lý nguy cơ và bệnh lý mạn tính. Thực hiện một cách nghiêm túc toàn bộ các chỉ định của thầy thuốc. Tuân thủ điều trị không chỉ giới hạn ở việc sử dụng thuốc mà còn phải tuân thủ tất cả các chỉ định khác của thầy thuốc, bao gồm chế độ sinh hoạt, tập luyện, ăn uống… Việc không tuân thủ điều trị các bệnh lý nguy cơ của đột quỵ không những làm gia tăng khả năng đột quỵ mà còn đẩy nhanh các biến chứng nặng nề như suy tim, suy thận, nhồi máu cơ tim …. Trân trọng cảm ơn bác sĩ!

Bệnh cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính với biểu hiện sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, sổ mũi, đau họng và ho. Tác nhân gây bệnh chủ yếu do các chủng vi rút cúm A(H3N2), cúm A(H1N1), cúm B và cúm C. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao, qua đường hô hấp thông qua các giọt nhỏ nước bọt hay dịch tiết mũi họng do hắt hơi, ho khạc. Theo Trung tâm Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), từ năm 2010 trở lại đây, mỗi năm trên thế giới có khoảng 9 - 45 triệu trường hợp mắc cúm với khoảng trên 61.000 trường hợp tử vong do biến chứng viêm phổi do cúm. Bệnh cúm thông thường bệnh diễn biến nhẹ và hồi phục trong vòng 2-7 ngày, nhưng đối với trẻ em, người già sức đề kháng kém, đặc biệt là người có bệnh mãn tính về tim phổi, thận, bệnh chuyển hóa, thiếu máu hoặc suy giảm miễn dịch ... thì bệnh cúm có thể diễn biến nặng hơn, dễ bị biến chứng và có thể dẫn đến tử vong nếu không điều trị kịp thời. Hiện nay đang là thời điểm giao mùa, thuận lợi cho các mầm bệnh đường hô hấp phát triển, do đó nhiều người mắc bệnh viêm đường hô hấp, đặc biệt là bệnh cúm mùa (bao gồm cả cúm A). Triệu chứng của bệnh cúm mùa rất khó phân biệt với các bệnh đường hô hấp khác, việc chẩn đoán và điều trị phải tuân thủ theo hướng dẫn của cơ quan y tế. Để chủ động phòng chống bệnh cúm mùa, bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng, Bộ Y tế khuyến cáo: 1. Người dân khi có triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi, không tự ý làm xét nghiệm và mua thuốc điều trị tại nhà mà cần liên hệ với cơ sở y tế để được tư vấn, khám và xử trí kịp thời. 2. Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp. 3. Đeo khẩu trang, rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay (nhất là sau khi ho, hắt hơi). Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng. 4. Hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết. 5. Thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.    

Cúm A là gì? Cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do các virus cúm mùa gây nên. Các chủng virus cúm A phổ biến là A/H5N1, A/H1N1, A/H3N2, A/H7N9, Bệnh cúm A rất dễ nhầm lẫn với các bệnh cảm thông thường do triệu chứng tương tự nhau, khó phân biệt.  Dấu hiệu nhận biết Thông thường, để nhận biết cúm A, người bệnh căn cứ vào các biểu hiện như: sốt, nhức đầu, đau mình, hắt hơi, chảy mũi. Nếu sốt cao hoặc không được xử trí đúng cách, người bệnh sẽ bị mất nước, li bì, rối loạn điện giải, một số trẻ thậm chí có dấu hiệu co giật. Ngoài ra, một số triệu chứng đi kèm với sốt do cúm A như viêm họng, hắt hơi, ho. Những trường hợp cúm A kéo dài, bệnh diễn biến nghiêm trọng có thể gây tức ngực, khó chịu và ho khan. Ở trẻ bị nhiễm cúm A, triệu chứng sốt thường phổ biến với trẻ dưới 24 tháng tuổi. Khi cúm A ở thể nhẹ, trẻ có thể sốt từ 38 độ trở lên, kèm theo nhức đầu, mỏi cơ, lười vận động, ho. Trong một số trường hợp, trẻ có thể nôn trớ nhiều lần, háo nước,… Trẻ mắc cúm A nghiêm trọng có thể bỏ bú, bỏ ăn, lòng bàn tay, gan bàn chân lạnh, thở nhanh, li bì. Một số trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, trẻ có thể sốt cao kèm co giật. Biến chứng: Trẻ nhỏ là đối tượng dễ mắc cúm và nguy cơ cao gặp các biến chứng cúm do hệ miễn dịch còn chưa phát triển toàn diện. Đặc biệt, ở những trẻ có bệnh nền như hen suyễn, có bất thường về thần kinh, trẻ có bệnh mãn tính, tim mạch, bệnh về máu, nội tiết, thận, gan hoặc bệnh lý rối loạn chuyển hóa, thừa cân, sử dụng corticoid, aspirin hoặc hóa trị liệu kéo dài, trẻ nhiễm HIV thường có nguy cơ gặp những biến chứng cao hơn so với những đứa trẻ bình thường. Một số biến chứng có thể xảy ra khi trẻ mắc cúm A gồm: suy hô hấp, viêm tai giữa, viêm phổi, viêm thanh khí phế quản, viêm màng não, viêm cơ tim, nhiễm khuẩn thứ phát,… Những biến chứng do cúm A gây ra nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời có thể gây tử vong. Khi nào cần đưa trẻ đến viện: Sốt cao từ 39 độ trở lên, không đáp ứng thuốc hạ sốt; Trẻ li bì, mệt mỏi, kém ăn, bỏ ăn, nôn trớ, chân tay lạnh; Co giật; Khó thở, thở nhanh. Cúm A lây lan như thế nào? Virus cúm A có thể lây truyền trực tiếp trong không khí thông qua đường hô hấp. Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, các giọt bắn kèm theo virus thoát ra ngoài có thể tiếp cận người khác và lây truyền bệnh bằng việc hít phải hoặc chạm phải đồ vật có virus. Ngoài ra, một người có thể bị nhiễm cúm A khi: Sử dụng chung vật dụng sinh hoạt với người bị nhiễm bệnh (ly, chén, muỗng, khăn, quần áo,…) hoặc vô tình tiếp xúc với các đồ dùng trong nhà (nắm cửa, bàn, ghế,…) sau đó đưa lên mũi, miệng; Tiếp xúc với các động vật có nhiễm cúm như lợn, ngựa, gia cầm,… cũng có thể lây bệnh; Tập trung nơi đông người như trường học, công viên, nơi công sở,… cũng là điều kiện để virus lây lan nhanh chóng. Ai dễ bị cúm A? Đối tượng nào cũng có thể mắc cúm A, tuy nhiên một số trường hợp sau cần chú ý có nguy cơ mắc cao và diễn tiến nặng hơn: Trẻ em < 5 tuổi, trong đó trẻ em <2 tuổi có nguy cơ nhiễm cao nhất; Người lớn >65 tuổi; Những người có bệnh mãn tính: Tiểu đường, tim phổi, suy thận, suy gan và suy giảm miễn dịch; Phụ nữ mang thai, đặc biệt trong 3 tháng giữa hoặc cuối thai kỳ; Bệnh nhân suy giảm khả năng nhận thức, rối loạn thần kinh, động kinh,…Những người làm việc ở môi trường đông người như trường học, bệnh viện, công sở có nguy cơ nhiễm bệnh cao. Điều trị cúm A Đa số các loại cúm A có thể khỏi sau 7-10 ngày nếu điều trị đúng cách. Đối với các trường hợp mắc cúm A, thông thường bác sĩ sẽ chỉ định điều trị tại nhà, chỉ một số ít bệnh nhân chuyển biến nặng cần phải nhập viện. Điều trị tại nhà: Để người bệnh nghỉ ngơi nhiều nhất có thể; Vệ sinh mũi họng hàng ngày; Uống thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ; Uống nhiều nước, ăn uống chế độ hợp lý, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, đồ ăn dễ tiêu hóa, hạn chế uống nước lạnh, Trẻ nhỏ dưới 6 tháng  tiếp tục bú mẹ nhiều bữa; Tắm nước ấm, mặc quần áo nhẹ, thông thoáng để giảm nhiệt độ cơ thể; Nếu trường hợp sau 7 ngày các triệu chứng vẫn chưa thuyên giảm, đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để cấp cứu kịp thời; Trong thời gian đó, người bệnh nên hạn chế ra ngoài những nơi công cộng hoặc tiếp xúc với nhiều người, nếu có thì phải mang khẩu trang y tế. Điều trị tại cơ sở y tế: Những trường hợp tiến triển nặng, người nhà cần đưa bệnh nhân đến các cơ sở khám chữa bệnh để được điều trị kịp thời; Thuốc được chỉ định để điều trị cúm A không biến chứng cho trẻ trên 1 tuổi và người lớn là Tamiflu. Nếu thuốc được dùng trong 48 giờ, thời gian điều trị sẽ rút ngắn còn 1-3 ngày. Các trường hợp biến chứng nặng sẽ được bác sĩ chỉ định điều trị cùng các loại thuốc kháng sinh khác; Lưu ý thuốc Tamiflu không phải là thuốc đặc trị chữa cúm A mà chỉ là thuốc hỗ trợ điều trị. Phòng ngừa cúm A Theo Bộ Y tế khuyến cáo nên thực hiện những biện pháp sau: Khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ mắc cúm: Nên đến ngay cơ sở y tế để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác bệnh. Từ đó, có các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm cho những người xung quanh; Vệ sinh cá nhân cẩn thận: Thường xuyên rửa tay bằng dung dịch cồn hoặc xà bông tiệt trùng sau khi cầm nắm đồ vật hoặc đến nơi công cộng, hạn chế tiếp xúc người nghi mắc cúm, tránh tập trung nơi đông người trong mùa dịch; Vệ sinh nơi ở, nơi làm việc với dung dịch sát khuẩn, mở cửa sổ thông thoáng; Tăng cường sức đề kháng bằng việc tập luyện thể dục, chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh; Tiêm vắc xin cúm đầy đủ, đúng lịch, nhất là các đối tượng có nguy cơ nhiễm cúm cao cần được tiêm phòng trước mùa dịch. Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: Bs chuyên khoa II. Nguyễn Thị Thùy Dương

   ThS.BSCII Nguyễn Quốc Đông - Phó Trưởng khoa Ngoại thận – Tiết niệu, Bệnh viện Đa khoa Hà Đông cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2022, các bác sĩ tại đây đã tiến hành phẫu thuật cấp cứu thành công cho 5 trường hợp bệnh nhân nam vỡ vật hang sau quan hệ tình dục sai tư thế. Các bệnh nhân có độ tuổi từ 28 – 45 tuổi.    Đa số các trường hợp trên vào viện trong tình trạng đái ra máu, sưng tím toàn bộ dương vật, tụ máu lớn vùng bìu tầng sinh môn. Bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị vỡ vật hang dương vật do quan hệ tình dục sai tư thế.    Điển hình là trường hợp bệnh nhân Nguyễn Văn T. ( 38 tuổi, địa chỉ Phú La, Hà Đông) vào viện với chẩn đoán vỡ vật hang được chỉ định mổ cấp cứu, xử lý khâu cân trắng vật hang. Sau phẫu thuật 5 đến ngày khâu lại vật hang thì bệnh nhân đã được xuất viện. Bs Đông thăm khám cho bệnh nhân T    ThS.BSCII Nguyễn Quốc Đông cho hay, nguyên nhân vỡ vật hang thường xảy ra lúc dương vật cương cứng cao độ. Chỉ cần một tác động nhẹ làm gập góc dương vật hoặc va chạm vào dương vật cũng đủ làm cho các lớp vỏ vật hang bị vỡ ra gây chảy máu từ vật hang ra ngoài:    Các tình huống có thể gây vỡ vật hang:   + Quan hệ tình dục vội vàng, lăn lộn nhiều vòng trong lúc quan hệ   + Quan hệ tư thế đặc biệt làm dương vật gập góc và gãy   + Tự bẻ dương vật   + Do bị đập vào vật cứng hoặc ngoại lực mạnh tác động vào lúc đang cương cứng...    Theo các bác sĩ, khi vật hang bị vỡ rách (rách lớp vỏ trắng) máu thoát ra ngoài gây máu tụ, dương vật biến dạng vẹo lệch, để lại những biến chứng như: cong vẹo dương vật, đái khó, đau khi cương, dẫn tới rối loạn cương dương, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống tình dục của người bệnh.    Đối với các bệnh nhân bị vỡ vật hang 6 tháng sau phẫu thuật, có thể bắt đầu duy trì được hoạt động quan hệ tình dục bình thường, Vì vậy, các quý ông cần cẩn trọng khi quan hệ tình dục, tránh những tư thế lạ và tư thế không an toàn cho "cậu nhỏ".    Khi có dấu hiệu gãy dương vật, không nên ngại ngùng, mà cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để can thiệp điều trị kịp thời nhằm giúp "cậu nhỏ" tránh những biến chứng, gây khó khăn cho việc xử trí và để lại những hậu quả sau này.

Viêm gan bí ẩn là gì? Viêm gan bí ẩn là tình trạng gan bị viêm nhiễm chưa xác định rõ nguyên nhân ở trẻ nhỏ và trẻ vị thành niên. Viêm gan gây ra do nhiều nguyên nhân, thường liên quan đến nhiễm virus, phổ biến nhất là 5 loại virus viêm gan chính gồm virus A, B, C, D và E, ngoài ra những nguyên nhân ít gặp như adenovirus, CMV, EBV… Nhưng trường hợp gần đây, hàng trăm ca viêm gan bí ẩn đang được ghi nhận, không có bệnh nhân nào được tìm thấy mắc một trong 5 loại virus viêm gan phổ biến. Hiện đang nghi vấn Adenovirus chính là thủ phạm gây ra hàng loạt ca mắc viêm gan bí ẩn trên toàn cầu. Viêm gan bí ấn xuất hiện ở đâu? Vào tháng 10 năm 2021, 5 bệnh nhi bị viêm gan không rõ nguyên nhân đã được xác định ở bệnh viện trẻ em ở Alabama (Mỹ).Năm đứa trẻ đều có kết quả âm tính với viêm gan A,B,C và dương tính với adenovirus, một virus phổ biến thường gây ra bệnh cảnh như cảm lạnh hoặc cúm, triệu chứng tiêu hóa dạ dày, ruột. Ngày 31/3/2022, Cơ quan an toàn y tế Anh (UKHSA) cảnh báo về tình trạng bệnh viêm gan bí ẩn khi 5 trường hợp viêm gan bí ẩn được ghi nhận ở Anh.Kể từ đó, Vương quốc Anh báo cáo tổng cộng 163 ca viêm gan bí ẩn, hơn nửa dương tính với adenovirut.Mỹ có số ca viêm gan bí ẩn ở trẻ em cao tiếp sau Anh, đến ngày 5 tháng 5 với 109 ca ở 25 tiểu bang, trong đó trên 50% số ca có liên quan đến Adenovirus. Khoảng 90% ca viêm gan loại này ở trẻ em phải nhập viện, 14% số ca cần phải ghép gan, và 5 ca tử vong, tiếp theo là Tây Ban Nha với 13 ca và Israel với 12 ca. Số lượng ca viêm gan bí ẩn nhỏ hơn cũng được ghi nhận ở Đan Mạch, Ireland, Hà Lan, Italia, Na Uy, Pháp, Romania và Bỉ. Đáng báo động, viêm gan lạ cũng lan đến Đông Nam Á khi Bộ Y tế Indonesia cho biết xác định 15 ca nhiễm, 3 bệnh nhi đã nhập viện và qua đời ở thủ đô Jakarta. Trước Indonesia, tại Singapore cũng đã xác nhận 1 trường hợp viêm gan cấp tính ở bệnh nhi 10 tháng tuổi. Đến ngày 19 tháng 5, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh châu Âu cho biết số ca mắc bệnh viêm gan cấp và không rõ nguyên nhân ở trẻ em trên toàn cầu đã tăng lên 621 trường hợp từ 34 quốc gia. Độ tuổi nhiễm viêm gan bí ẩn Đối tượng phổ biến mắchiện nay là trẻ em trong độ tuổi từ 1 tháng đến 16 tuổi không có bệnh kèm theo, hầu hết là dưới 10 tuổi và nhiều nhất là nhóm trẻ dưới 5 tuổi. Đa số trẻ em mắc bệnh này trước đó đều khỏe mạnh.Một số trường hợp đã từng mắc Covid-19 hoặc nhiễm adenovirus trước đó.Hiện nay vẫn chưa có câu trả lời chính xác căn nguyên bệnh viêm gan bí ẩn, tuy nhiên, giả thuyết hàng đầu là adenovirus (loại virus chứa DNA chuỗi kép, đường kính của virus từ 70-80nm, không có vỏ bọc bên ngoài). Adenovirus là loại virus rất phổ biến ở người, đặc biệt là trẻ em. Gần như mọi đứa trẻ đều bị nhiễm adenovirus ít nhất 1 lần trước 10 tuổi, thường gây cảm lạnh thông thường với các triệu chứng giống như cúm, hoặc gây bệnh đường tiêu hóa như viêm dạ dày ruột cấp tính.. Trong đó, adenovirus type 41 chủ yếu lây lan qua đường tiêu hóa, là nguyên nhân phổ biến của bệnh viêm dạ dày – ruột cấp tính ở trẻ em, điển hình là tiêu chảy, nôn ói và sốt, thường kèm theo các triệu chứng hô hấp. Virus Adeno được coi là nguyên nhân phổ biến thứ hai gây tiêu chảy trong các nghiên cứu về trẻ em nhập viện tại các nước phát triển, sau Rotavirus. Tuy nhiên, không phải tất cả trẻ viêm gan đều xét nghiệm dương tính adenovirus.Virus có thể gây viêm gan, song nó không phải nguyên nhân phổ biến nhất.“Việc adenovirus gây viêm gan không mới.Trước đây đã từng có những trường hợp nhiễm virus này ở trẻ suy giảm miễn dịch.Tuy nhiên, hiện nay tỷ lệ mắc cao hơn, gặp cả ở những trẻ khỏe mạnh”, các chuyên gia y tế hàng đầu cho hay. Cơ quan an toàn y tế Anh (UKHSA) cho biết bệnh viêm gan cấp tính bí ẩn có thể là chủng adenovirus đột biến mới, hoặc bệnh nhân nhiễm adenovirus kết hợp với một số yếu tố nguy cơ khác, chẳng hạn đồng nhiễm loại virus khác, sau đó tiến triển thành viêm gan. Đến nay, nhiều người đặt ra câu hỏi liệu bệnh viêm gan bí ẩn ở trẻ em có liên quan gì tới Covid-19 và vắc xin Covid-19 hay không?Hiện, không có bằng chứng cho thấy vắc xin Covid-19 liên quan gì đến sự gia tăng đột biến các ca viêm gan. Ở Anh, nơi tập trung nhiều ca viêm gan nhất, không có trường hợp nào trong số này được tiêm vắc xin Covid-19, bởi trẻ nhỏ dưới 5 tuổi chưa hề được tiêm phòng vắc xin Covid-19. Triệu chứng của bệnh viêm gan bí ẩn Triệu chứng phổ biến nhất là triệu chứng về tiêu hóa, bao gồm nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng, sốt, nước tiểu sẫm màu hay phân nhạt màu. Triệu chứng đặc trưng nhất cần cảnh giác là vàng da hay vàng mắt. Các xét nghiệm cận lâm sàng cho thấy trẻ cũng có nồng độ men gan cao bất thường, dấu hiệu của tình trạng viêm, tổn thương gan. Cần nhận biết sớm các triệu chứng của viêm gan bao gồm: Sốt Mệt mỏi; Ăn mất ngon; Buồn nôn; Nôn mửa; Đau bụng; Nước tiểu đậm; Phân bạc màu; Đau khớp; Vàng da; Tăng nồng độ men gan (aspartate transaminase (AST) hoặc alanine aminotransaminase (ALT) trên 500 IU/L). Do adenovirus vừa lây theo đường hô hấp, đường tiêu hóa và tiếp xúc trực tiếp nên việc tuân thủ các biện pháp vệ sinh thông thường lây nhiễm theo đường hô hấp như đeo khẩu trang, không tụ tập, giữ khoảng cách là quan trọng. Phác đồ điều trị bệnh viêm gan lạ ở trẻ em hiện nay Hiện nay, vẫn chưa có phác đồ và thuốc điều trị đặc hiệu bệnh viêm gan lạ ở trẻ. Điều trị viêm gan do adenovirus gây ra chủ yếu vẫn là các biện pháp điều trị hỗ trợ giảm nhẹ triệu chứng phương pháp chẩn đoán và điều trị tốt ở trẻ có tình trạng viêm gan nặng là ghép gan để qua cơn nguy kịch. Những trường hợp nặng không được ghép gan đều tử vong. Vì vậy, việc phát hiện sớm triệu chứng rất có giá trị để can thiệp, điều trị cho trẻ. Nguồn tài liệu tham khảo: https://edition.cnn.com/2022/05/20/health/hepatitis-children-cases-rise/index.html https://vnvc.vn/viem-gan-bi-an/ https://www.cdc.gov/ncird/investigation/hepatitis-unknown-cause/overview-what-to-know.html https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2022-DON376

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm cấp tính, thường xảy ra ở trẻ nhỏ, phần lớn thường diễn biến không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp đặc biệt, trẻ đột ngột tiến triển nặng và gặp phải biến chứng nguy hiểm nếu không được xử trí kịp thời. Do đó, các bậc phụ huynh không nên chủ quan mà cần áp dụng các biện pháp để phòng tránh. Theo Bộ Y tế, trên hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm từ đầu năm 2022 đến nay, cả nước đã ghi nhận 5.545 ca mắc bệnh tay chân miệng, trong đó có 1 ca tử vong tại Bình Thuận. Tình hình bệnh tay chân miệng đang có chiều hướng gia tăng, bùng phát mạnh thời gian gần đây. Theo thống kê đến giữa tháng 5/2022 đã có 30 bệnh nhi được chẩn đoán chân tay miệng đang điều trị Khoa Bệnh nhiệt đới, bệnh viện đa khoa Hà Đông, tăng mạnh hơn so với cùng kỳ năm trước. Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm cấp tính, thường xảy ra ở trẻ nhỏ, phần lớn thường diễn biến không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp đặc biệt, trẻ đột ngột tiến triển nặng và gặp phải biến chứng nguy hiểm nếu không được xử trí kịp thời. Do đó, các bậc phụ huynh không nên chủ quan mà cần áp dụng các biện pháp để phòng tránh. Theo Bộ Y tế, trên hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm từ đầu năm 2022 đến nay, cả nước đã ghi nhận 5.545 ca mắc bệnh tay chân miệng, trong đó có 1 ca tử vong tại Bình Thuận. Tình hình bệnh tay chân miệng đang có chiều hướng gia tăng, bùng phát mạnh thời gian gần đây. Theo thống kê đến giữa tháng 5/2022 đã có 30 bệnh nhi được chẩn đoán chân tay miệng đang điều trị Khoa Bệnh nhiệt đới, bệnh viện đa khoa Hà Đông, tăng mạnh hơn so với cùng kỳ năm trước. Bệnh tay chân miệng gặp rải rác quanh năm ở hầu hết các địa phương. Ở vùng khí hậu nhiệt đới bệnh thường xuất hiện vào mùa hè và đầu thu. Tại Việt Nam, tỷ lệ trẻ mắc tay chân miệng tăng cao từ tháng 3 đến tháng 5 và từ tháng 9 đến tháng 12. Thời điểm này đang là những tháng cao điểm của dịch bệnh, do ảnh hưởng từ dịch Covid – 19 làm đẩy lùi thời gian đến trường của học sinh. Các em tập trung đông trở lại học tập sau thời gian dài nghỉ dịch trong điều kiện vệ sinh lớp học chưa đảm bảo là một trong những nguyên nhân khiến dịch bệnh bùng phát, lây lan”, Bác sĩ Trần Kim Anh – Trưởng Khoa Bệnh nhiệt đới cho biết. Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm lây từ người sang người, dễ gây thành dịch do vi rút đường ruột gây ra qua tiếp xúc trực tiếp với dịch mũi, họng, nước bọt, chất dịch từ mụn nước hoặc phân của người nhiễm bệnh. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt tập trung ở nhóm tuổi dưới 3 tuổi. Do đó, những trẻ học lớp mầm non, mẫu giáo có nguy cơ nhiễm bệnh rất lớn vì trong quá trình học tập, vui chơi, trẻ có thể bị lây chéo qua đường miệng do chơi cùng các đồ chơi và thói quen ngậm đồ chơi vào miệng. Do mức độ lưu hành rộng của các virus ruột, phụ nữ có thai cũng có thể nhiễm bệnh. Nhiễm virus đường ruột trong thai kỳ thường gây nên bệnh nhẹ hoặc không triệu chứng. Tuy nhiên nếu thai phụ nhiễm bệnh trong một thời gian ngắn trước khi sinh có thể truyền virus cho trẻ sơ sinh. Đa số trẻ này chỉ biểu hiện nhẹ nhưng nếu bệnh xuất hiện trong hai tuần đầu sau sinh thường có nguy cơ rối loạn chức năng gan, phổi, não, tỷ lệ tử vong cao. Anh cho biết: Thời gian ủ bệnh tay chân miệng trong khoảng 3 – 7 ngày, không triệu chứng. Dấu hiệu đặc trưng nhận biết bệnh tay chân miệng ở giai đoạn khởi phát là sốt nhẹ 37,5 – 38 độ C, đi ngoài phân lỏng hoặc nát 1-3 lần/ngày, trẻ quấy khóc, biếng ăn, kém linh hoạt, đau họng. Giai đoạn toàn phát, trẻ có biểu hiện loét miệng, niêm mạc má, lợi, lưỡi xuất hiện chấm đỏ hình thành các phỏng nước, phát ban dạng phỏng nước trên da ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, sốt nhẹ, nôn. Nếu trẻ sốt cao và nôn nhiều dễ có nguy cơ biến chứng nguy hiểm như viêm não-màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời.  Bệnh tay chân miệng có một thể lâm sàng gọi là tối cấp diễn tiến rất nhanh với các biến chứng nặng như suy tuần hoàn, suy hô hấp, hôn mê dẫn đến tử vong trong vòng 24-48 giờ. Bệnh tay chân miệng được phân thành 4 cấp độ bệnh từ nhẹ đến nặng lần lượt là I, II, III,IV. Trẻ mắc bệnh tay chân miệng độ nhẹ nhất (độ I) với dấu hiệu chỉ loét miệng và tổn thương da có thể điều trị tại nhà, bổ sung đầy đủ dinh dưỡng và hạ sốt cao bằng Paracetamol liều 10 mg/kg/lần (uống) mỗi 6 giờ, cho trẻ nghỉ ngơi yên tĩnh, tránh kích thích. Khi trẻ sốt cao trên 39 độ, thở nhanh, lừ đừ, run chi, quấy khóc, bứt rứt khó ngủ, nôn nhiều, đi loạng choạng, da nổi vân tím, vã mồ hôi, tay chân lạnh thì phụ huynh cần lập tức đưa trẻ đến cơ sở y tế để điều trị. Những sai lầm thường gặp của cha mẹ khi điều trị tay chân miệng tại nhà cho trẻ? Về vấn đề này, bác sĩ cho biết: “Khai thác tiền sử trường hợp bệnh nhi nhập viện tay chân miệng tại Bệnh viện đa khoa Hà Đông, trước khi bé nhập viện bị sốt nhẹ 3 ngày đầu tiên khoảng 37,8 độ, bố mẹ đã cho các bé dùng kháng sinh, hạ sốt, chống nôn. Việc sử dụng kháng sinh để điều trị bệnh tay chân miệng do virus gây ra là không đúng vì kháng sinh chỉ có tác dụng điều trị bệnh do vi khuẩn gây ra. Trường hợp các bé mắc tay chân miệng mà kết quả xét nghiệm có viêm nhiễm do vi khuẩn thì bác sĩ mới cân nhắc kê kháng sinh điều trị. Vì vậy, thay vì tự ý mua thuốc điều trị tại nhà, ngay khi các bé khi có dấu hiệu bệnh tay chân miệng, cha mẹ nên đưa bé đến khám tại cơ sở y tế để xác định mức độ diễn biến của bệnh, nghe tư vấn và lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp từ bác sĩ chuyên khoa. Hiện tại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh tay chân miệng mà chỉ điều trị triệu chứng và đề phòng các biến chứng nặng của bệnh. Do vậy, vấn đề vệ sinh là biện pháp phòng ngừa tốt nhất giúp bảo vệ sức khỏe của trẻ trước dịch bệnh và hạn chế dịch bệnh lây lan. Cụ thể: Người chăm sóc trẻ phải rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, đặc biệt (đặc biệt sau khi thay quần áo, tã, sau khi tiếp xúc với phân, nước bọt), trước khi chế biến thức ăn, trước khi cho trẻ ăn, trước khi bế ẵm trẻ… Đồng thời hướng dẫn trẻ thực hiện rửa tay đúng cách hàng ngày. Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa. Thực hiện ăn chín, uống sôi; vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng (tốt nhất là ngâm tráng nước sôi. Cách ly trẻ bệnh tại nhà; Không đến nhà trẻ, trường học, nơi các trẻ chơi tập trung trong 10-14 ngày đầu của bệnh... Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm có thể điều trị tại nhà theo phác đồ của Bác sĩ. Bệnh thường tự khỏi sau 5 – 7 ngày mà không gây ra nhiều nguy hiểm cho trẻ. Tuy nhiên, nếu không phát hiện sớm, chữa trị kịp thời, bệnh tay chân miệng có thể dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng khác. Vì vậy, bố mẹ cần đưa trẻ thăm khám càng sớm càng tốt khi có các dấu hiệu bất thường.