Bệnh Sởi ở trẻ em: Dấu hiệu, biến chứng và cách phòng ngừa
Bệnh Sởi ở trẻ em: Dấu hiệu, biến chứng và cách phòng ngừa
Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus thuộc giống Morbillivirus gây ra. Bệnh không chỉ xảy ra ở trẻ em mà cả người lớn nếu chưa có miễn dịch. Điều đáng lo ngại là sởi lây lan rất nhanh, dễ bùng phát thành dịch. Mặc dù nhiều trẻ có thể hồi phục, nhưng với những trẻ có sức đề kháng kém (trẻ nhũ nhi, suy dinh dưỡng), bệnh có thể diễn tiến nặng, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như: viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt, và thậm chí là viêm não.
Bệnh lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp. Khi người bệnh ho, hắt hơi, virus sởi theo các giọt bắn dịch tiết mũi họng phát tán ra không khí. Người lành hít phải những giọt bắn chứa virus này sẽ bị lây bệnh.
Nhận biết sớm các triệu chứng điển hình của bệnh Sởi
Thời gian ủ bệnh thường từ 7-14 ngày. Sau đó, bệnh diễn biến qua các giai đoạn rõ rệt:
+ Giai đoạn khởi phát (3-4 ngày): Trẻ sốt cao liên tục (trên 39°C), kèm theo các triệu chứng viêm long đường hô hấp như chảy nước mũi, ho và viêm kết mạc (mắt đỏ, có gỉ, sưng nề mi mắt).
+ Giai đoạn toàn phát (phát ban): Ban sởi đặc trưng xuất hiện. Ban bắt đầu từ sau tai, lan ra mặt, rồi xuống ngực, bụng và toàn thân. Ban dạng sẩn, gồ lên mặt da.
+ Giai đoạn lui bệnh (ban bay): Vào khoảng ngày thứ 6, ban bắt đầu bay theo thứ tự từ mặt đến thân mình và chi, để lại các vết thâm da loang lổ, được gọi là dấu hiệu "vằn da hổ" - một dấu hiệu quan trọng để truy chẩn đoán.
Chẩn đoán dựa trên cả triệu chứng lâm sàng và xét nghiệm:
Lâm sàng: Dựa vào các triệu chứng điển hình: sốt + phát ban + ho + mắt đỏ/ chảy nước mũi.
Xét nghiệm: Xét nghiệm tìm kháng thể IgM đặc hiệu trong máu là phương pháp chính xác nhất để khẳng định bệnh.
Hiện chưa có thuốc đặc trị virus sởi, việc điều trị chủ yếu là hỗ trợ, nâng cao thể trạng và xử lý biến chứng:
+ Cách ly hoàn toàn trẻ bệnh.
+ Hạ sốt khi trẻ sốt cao.
+ Vệ sinh da, mắt, mũi, họng sạch sẽ để tránh bội nhiễm.
+ Tăng cường dinh dưỡng, bù đủ nước.
+ Bổ sung Vitamin A theo chỉ định của bác sĩ để bảo vệ mắt và giảm nguy cơ biến chứng.
+ Dùng kháng sinh chỉ khi có bội nhiễm vi khuẩn (như viêm phổi, viêm tai giữa).
Với các biến chứng nặng (viêm não, viêm thanh quản), cần các biện pháp hồi sức tích cực.
TIÊM VACCINE LÀ BIỆN PHÁP HIỆU QUẢ VÀ AN TOÀN NHẤT.
Theo Chương trình Tiêm chủng mở rộng:
+ Mũi 1: Tiêm khi trẻ đủ 9 tháng tuổi.
+ Mũi 2: Tiêm nhắc lại khi trẻ 18 tháng tuổi.
Việc tiêm đủ 2 mũi vaccine sẽ tạo ra miễn dịch bền vững, bảo vệ trẻ trước bệnh sởi.
Cách ly người bệnh: Khi phát hiện trẻ mắc sởi, cần đưa ngay đến cơ sở y tế và cách ly để tránh lây lan; Vệ sinh cá nhân và môi trường:
+ Đeo khẩu trang khi chăm sóc trẻ bệnh hoặc ở nơi công cộng.
+ Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, đặc biệt là trước và sau khi chăm sóc trẻ.
Bệnh sởi hoàn toàn có thể phòng ngừa được. Sự hiểu biết và chủ động của cha mẹ chính là chìa khóa vàng để bảo vệ sức khỏe cho thế hệ tương lai. Hãy là những bậc phụ huynh thông thái trong việc phòng chống bệnh sởi.