Phòng chống bệnh Sởi theo góc nhìn của chuyên gia

Sởi là loại bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra, bệnh có thể gặp ở trẻ em, người lớn nếu không có miễn dịch.

- Tác nhân gây bệnh sởi được xác định là virus thuộc giống Morbillivirus của họ Paramyxoviridae

- Sởi dễ dàng lây lan từ người bệnh sang người lành chủ yếu do dịch tiết mũi họng của người nhiễm sởi thoát ra không khí khi ho, hắt hơi và người lành hít phải những giọt không khí chứa virus.

2. Triệu chứng

Thời gian ủ bệnh có thể từ 7 ngày đến 2 tuần. Sau đó, trẻ có những biểu hiện sau:

Giai đoạn khởi bệnh diễn biến 3-4 ngày: Trẻ thường sốt cao ( trên 39 độ) khi biểu hiện sốt thuyên giảm sẽ đồng thời xuất hiện triệu chứng phát ban đặc trưng của sốt. Người bệnh có thể có biểu hiện viêm long đường hô hấp: chảy nước mũi, ho, viêm kết mạc; mắt có gỉ kèm nhèm, sưng nề mi mắt

Giai đoạn toàn phát diễn biến từ ngày 4-6 ngày: còn gọi giai đoạn mọc ban. Ban sởi rất đặc trưng: ban nổi bắt đầu từ sau tai (vùng gáy), sau đó lan ra mặt rồi dần xuống ngực bụng và cuối cùng là toàn thân.

Giai đoạn lui bệnh: thường vào ngày 6 giai đoạn ban bay. Ban bay theo thứ tự từ mặt đến thân mình và chi, để lại các nốt thâm có tróc da mỏng, mịn kiểu bụi phấn hay vảy cám. Những chỗ da thâm của ban bay và chỗ da bình thường tạo nên màu da loang lổ gọi là dấu hiệu " vằn da hổ" đó là dấu hiệu để truy chẩn đoán. Toàn thân bệnh nhân hồi phục dần nếu không có biến chứng.

Biện pháp chẩn đoán bệnh sởi

Chẩn đoán phải dựa vào cả triệu chứng lâm sàng và cả xét nghiệm cần thiết:

Về lâm sàng: có những triệu chứng điển hình như: sốt, phát ban kèm ho, mắt đỏ ( viêm kết mạc mắt) hoặc chảy nước mũi.

Về xét nghiệm:

• Xét nghiệm phát hiện kháng thể IgM đặc hiệu với sởi trong huyết thanh, thường dùng nhất trong chẩn đoán xác định sởi.
• Kỹ  thuật phát hiện kháng nguyên virus trong bệnh phẩm của bệnh nhân sởi (dịch mũi họng, máu).

4. Biện pháp điều trị

Nguyên tắc điều trị bệnh sởi: cách ly, điều trị hỗ trợ, hạ sốt, vệ sinh, tăng cường dinh dưỡng, bổ sung vitamin A, kháng sinh nếu có bội nhiễm. Khi có biến chứng viêm thanh quản, viêm não, sởi ác tính thì dùng kháng sinh và corticoid.

5. Phòng bệnh

Bệnh sởi chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, do đó để chủ động phòng bệnh, khuyến cáo người dân cần thực hiện các biện pháp sau:
- Tiêm phòng bệnh sởi ngay từ khi trẻ đủ 9 tháng tuổi và tiêm nhắc lại sởi mũi 2 khi trẻ đủ 18 tháng tuổi theo chương trình tiêm chủng mở rộng Quốc gia tại các trạm y tế.
- Thường xuyên áp dụng các biện pháp dự phòng chung như: Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người; rửa tay thường xuyên bằng xà phòng nhất là khi chăm sóc trẻ; súc miệng, họng bằng nước súc miệng; tránh đưa tay lên mắt, mũi, miệng; che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi; thực hiện tốt vệ sinh nhà ở, vệ sinh cá nhân; đảm bảo dinh dưỡng hợp lý.
- Không tiếp xúc với người bệnh sởi hoặc nghi mắc bệnh sởi. Khi phát hiện có các dấu hiệu sốt, ho, chảy nước mũi, phát ban... thì cần đến ngay các cơ sở y tế để kịp thời khám, điều trị phòng các biến chứng và diễn biến nặng của bệnh sởi.
- Kiểm soát nhiễm trùng:
- Tăng cường miễn dịch